Hòa Bình: Không đủ năng lực, liên danh nhà thầu vẫn trúng gói thầu 135 tỷ? ✔

Đâu là năng lực thật của liên kết kinh doanh nhà thầu trúng gói thầu số 14?

Ngày 26/11/2021, Ông Trần Văn Vượng, Phó Giám đốc Ban Quản lý dự án đầu tư xây dựng các công trình Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tỉnh Hòa Bình (Ban QLDA ĐTXD CCT NN&PTNT tỉnh Hòa Bình), ký phát hành Quyết định số 289/QĐ – BQL về sự việc phê duyệt kết quả chọn lựa nhà thầu gói thầu số 14: Xây lắp sửa chữa, upgrade nâng cấp 16 hồ chứa thuộc tiểu dự án 3 (C1 – HB – GĐ3 – W1) thuộc dự án sửa chữa, nâng cao an toàn đập (WB8), tỉnh Hòa Bình.

Theo đó, liên danh Công ty CP đầu tư xây dựng và PTNT và Tổng Công ty xây dựng NN&PTNT Thanh Hóa – Công ty CP được phê duyệt trúng thầu với giá là 135.143.285.000đ (gói thầu này còn có giá là 143.322.415.000đ). Thời gian triển khai hợp đồng là 7 tháng. Nguồn ngân sách vay Ngân hàng Thế giới (WB).

Tại Thông báo số 792/TB-BQL-ĐHDA ngày 30/11/2021 về kết quả chọn lựa nhà thầu gói thầu số 14, gói thầu này còn có 2 nhà thầu tham dự gồm: Liên danh Công ty TNHH Trường Thành – Công ty CP xây dựng công trình 568 – Công ty CP đầu tư xây dựng Đại An dự thầu với giá 128.100.093.230đ, xếp hạng 1. Liên danh Công ty CP đầu tư xây dựng và phát triển nông thôn và Tổng Công ty xây dựng NN&PTNT Thanh Hóa – Công ty CP dự thầu với giá 135.143.291.920đ, xếp hạng 2.

Trong gói thầu này, liên danh Trường Thành – 568 – Đại An bị loại bỏ do member thành viên hàng đầu liên danh là Công ty Trường Thành không đáp ứng E-HSMT, lợi nhuận không đạt theo yêu cầu của hồ sơ mời thầu (E-HSMT); hồ sơ dự thầu không đáp ứng E-HSMT về kinh nghiệm xây lắp hạng mục chủ chốt (tiêu chuẩn 2.5.2) về khối lượng lát khan, xếp khan đá hộc mái nghiêng…

Đáng lưu ý, tại gói thầu số 14 trên, Công ty CP xây dựng công trình 568 (Công ty 568) và Công ty CP đầu tư xây dựng và phát triển nông thôn đang là 2 đối thủ cạnh tranh với nhau, thì sang 1 gói thầu tương đương, “bộ đôi” này lại là đối tác của nhau, cùng tham gia thầu và trúng gói thầu “khủng”.

Cụ thể là gói thầu CW4B: Xây dựng đoạn tuyến Km10+900÷Km17+500 thuộc dự án xây dựng tuyến nối QL91 và tuyến tránh TP Long Xuyên do Ban Quản lý dự án Mỹ Thuận (Ban quản lý chuyên ngành giao thông trực thuộc Bộ Giao thông vận tải) mời thầu.

Gói thầu này còn có giá 464.981.440.000đ, liên danh Công ty CP xây dựng công trình 568, Công ty CP đầu tư xây dựng và PTNT và Công ty CP xây dựng và thương mại 299 bỏ giá rẻ nhất và trúng thầu với giá 400.258.738.066đ.

Làm rõ trách nhiệm và giải pháp xử lý cán bộ

Ngày 17/3/2022, UBND tỉnh Hoà Bình đã có văn bản số chỉ đạo, làm rõ trách nhiệm, cá nhân liên quan trong việc tổ chức chọn lựa nhà thầu gói thầu số 14 thuộc dự án sửa chữa và nâng cao an toàn đập (WB8).

Theo đó, Ban QLDA ĐTXD CCT NN&PTNT tỉnh Hoà Bình sẽ phải chịu hoàn toàn trách nhiệm trước luật pháp và UBND tỉnh về vi phạm đấu thầu của dự án sửa chữa và nâng cao an toàn đập (WB8). Chịu trách nhiệm trước Chủ tịch UBND tỉnh trong việc thực hiện triển khai dự án và tự chịu trách nhiệm sắp xếp nguồn ngân sách, trong trường hợp dự án có các khối lượng công việc, không được nhà tài trợ đồng ý thanh toán bằng nguồn ngân sách ODA theo luật lệ.

Trước đây, tháng 2/2022, report báo cáo của Sở Kế hoạch và Đầu tư (KH&ĐT) tỉnh Hòa Bình chỉ rõ, report báo cáo nhận định hồ sơ dự thầu (HSDT) gói thầu số 14 do Ban QLDA ĐTXD CCT NN&PTNT tỉnh Hòa Bình cung ứng cho Sở không đúng so với report báo cáo nhận định HSDT mà chủ đầu tư đã đăng tải trên hệ thống mạng đấu thầu đất nước. Bởi vậy đã gây khó dễ cho cơ quan tham mưu trong tiến trình nghiên cứu, report báo cáo UBND tỉnh.

Đồng thời, việc nhận định E-HSMT gói thầu số 14 chưa thích hợp với tiêu chuẩn của E-HSMT.

Cụ thể, khi nhận định E-HSDT, ngoài những việc nhận định tiêu chuẩn: “Lợi nhuận xây dựng trung bình hàng năm tối thiểu 286.645.000.000đ tính bằng tổng các khoản thanh toán đã được chứng thực cho những hợp đồng đang triển khai hoặc đã hoàn tất, trong khoảng 3 năm qua. Từng member thành viên phải đáp ứng 25% của yêu cầu tương tự 71.661.025.000đ; một member thành viên phải đáp ứng 40% của yêu cầu tương tự với 114.658.000.000đ” theo luật lệ trong E-HSMT.

Tổ chuyên gia bổ sung thêm tiêu chuẩn: “Trong trường hợp nhà thầu là liên danh thì từng member thành viên trong liên danh phải có lợi nhuận đáp ứng theo yêu cầu và đáp ứng với mật độ giá trị mà nhà thầu dự định triển khai trong gói thầu đang đấu thầu”.

Đối với công tác lập E-HSMT, tại mục 2.5.2 kinh nghiệm xây lắp các hoạt động chủ chốt của E-HSMT, bên mời thầu đã đề ra một vài tiêu chuẩn như: Xây lắp khối lượng lát khan, xếp khan đá hộc mái nghiêng của công trình NN&PTNT đạt trên 10.700m3 trong khoảng thời gian 8 tháng liên tiếp; xây lắp khối lượng bê tông mái nghiêng đạt trên 4.300m3 trong khoảng thời gian 8 tháng liên tiếp…

Thế nhưng, theo chỉ dẫn lập HSMT năm 2021 của WB luật lệ, tiêu chuẩn các hoạt động chủ chốt chỉ để kiểm chứng kinh nghiệm của nhà thầu trong việc triển khai các hoạt động xây dựng đặc biệt như đào hầm, nạo vét hoặc xây cầu, chứ không phải để kiểm chứng việc xây lắp được những chỉ tiêu dự định. Đối với các hợp đồng đơn giản, chủ đầu tư có thể không cần yêu cầu kinh nghiệm xây lắp các hoạt động chủ chốt.

Nhận định của Sở KH&ĐT tỉnh Hòa Bình cho thấy, các tiêu chuẩn trên của E-HSMT có thể sẽ gây hạn chế sự tham dự của những nhà thầu.

Không dừng lại ở đó, đối với nhân sự Lê Văn Tuấn, nhà thầu không kê khai trên webform nhân sự này làm chỉ huy trưởng công trình cho phần công việc mà member thành viên liên danh Tổng Công ty Xây dựng NN&PTNT Thanh Hóa – Công ty CP đảm nhận, không có lịch sử công tác địa điểm chỉ huy trưởng (E-HSDT đăng tải chỉ kèm với bằng cấp, chứng chỉ, hợp đồng lao động).

Đáng nói, trong report báo cáo nhận định E-HSDT tổ chuyên gia không nêu cụ thể việc làm rõ hồ sơ đối với nhân sự Lê Văn Tuấn và nhận định đạt với cùng 1 người triển khai vai trò chỉ huy trưởng công trình cho phần công việc mà member thành viên liên danh đảm nhận có trình độ chuyên môn, chứng chỉ và năng lực kinh nghiệm đáp ứng theo yêu cầu của E-HSMT.

Mặt khác, tại biên bản thương thảo hợp đồng ngày 19/11/2021, nhân sự Lê Văn Tuấn không được đem vào content nội dung thương thảo hợp đồng giữa chủ đầu tư và nhà thầu. Theo các tài liệu report báo cáo nhận định E-HSDT và biên bản thương thảo hợp đồng không thể hiện việc chủ đầu tư yêu cầu nhà thầu làm rõ trong tiến trình nhận định E-HSDT và yêu cầu nhà thầu khắc phục đối với địa điểm chỉ huy trưởng công trình còn thiếu trước lúc trao hợp đồng theo luật lệ của WB.

Bên cạnh đó, hợp đồng tương đương tại E-HSMT yêu cầu nhà thầu tham dự với vai trò là nhà thầu chính, member thành viên liên danh, nhà thầu quản lý hoặc nhà thầu phụ vào ít nhất 1 hợp đồng có tính chất và độ rắc rối phức tạp tương đương với hợp đồng đang mời thầu và đã hoàn tất hoặc căn bản hoàn tất trong thời gian kể từ thời điểm ngày 1/1/2016 đến trước hạn chót nộp thầu. Trong đó, giá trị tham dự của nhà thầu trong mỗi hợp đồng nêu trên phải to hơn 100.400.000.000đ. Tính tương đương của phần tham dự của nhà thầu phải dựa trên quy mô, thực chất công trình, độ rắc rối phức tạp, giải pháp, công nghệ hoặc các đặc tính khác như miêu tả trong HSMT.

Đối với từng member thành viên trong liên danh phải chứng tỏ là đã triển khai thành công tối thiểu 1 hợp đồng, kể từ thời điểm ngày 1/1/2016 đến ngày hạn chót nộp HSDT luật lệ, có tính chất và quy mô tựa như phần công việc mà member thành viên đó sẽ đảm nhận trong liên danh. Giá trị phần tham dự của member thành viên liên danh trong hợp đồng đó không bé nhiều hơn giá trị phần công việc mà member thành viên liên danh này sẽ đảm nhận trong hợp đồng đang đấu thầu.

Vậy nhưng, tại gói thầu số 14, member thành viên của liên danh trúng thầu là Tổng Công ty Xây dựng NN&PTNT Thanh Hóa – Công ty CP tham dự liên danh với mật độ 40% khối lượng công việc, tương tự với phần công việc trị giá 54.000.000 tỷ VNĐ. Vì vậy, để bảo đảm yêu cầu của HSMT, thì nhà thầu này phải có hợp đồng tương đương đạt 54 tỷ VNĐ. HSDT nhà thầu này kê khai hợp đồng tương đương, như sau: Hợp đồng số 07/2018/HĐ TCXD ngày 27/02/2020 và các phụ lục hợp đồng về sự việc xây lắp xây dựng các công trình hồ chứa huyện Lạc Thủy, dự án WB7 (ký hiệu gói thầu: HB/W6/HC/2016), có tổng giá trị hợp đồng là 43.045.839.000đ.

Như thế, hợp đồng tương đương mà nhà thầu này kê khai bé nhiều hơn phần công việc mà nhà thầu này phụ trách, và nghiễm nhiên không đáp ứng được yêu cầu về hợp đồng tương đương. Bởi vậy, liên danh Công ty CP đầu tư xây dựng và PTNT và Tổng Công ty Xây dựng NN&PTNT Thanh Hóa – Công ty CP cũng không đáp ứng được yêu cầu của hồ sơ mời thầu.