Thủ đô TP Hà Nội thay đổi cả về lượng lẫn về chất, đấy là khẳng định của một vài lãnh đạo địa phương cũng giống như các chuyên gia trong lĩnh vực quy hoạch, kiến trúc, xây dựng sau 13 năm TP Hà Nội chính thức rộng mở địa giới hành chánh theo Nghị quyết của Quốc hội.
Ngày 29/5/2008, Quốc hội phát hành Nghị quyết số 15/2008/QH12 về sự việc tùy chỉnh địa giới hành chánh Thành phố TP Hà Nội và một vài tỉnh có liên quan. Theo đó, tỉnh Hà Đông, huyện Mê Linh (Vĩnh Phúc) và 4 xã Đông Xuân, Tiến Xuân, Yên Bình, Yên Trung thuộc huyện Lương Sơn, tỉnh Hòa Bình sáp nhập vào Thủ đô TP Hà Nội. Nghị quyết chính thức có hiệu lực từ thời điểm ngày 01/8/2008. Sau thời điểm sáp nhập, TP Hà Nội trở thành Thủ đô lớn thứ 17 trên thế giới với tổng thể diện tích hơn 3.300km2 (gấp 3,6 lần trước kia), tổng cộng dân tăng từ 3,4 triệu lên 6,2 triệu con người.
Đến hiện nay, sau hơn 13 năm triển khai Nghị quyết của Quốc hội, theo dân cư, doanh nghiệp, lãnh đạo địa phương và một vài chuyên gia cho rằng Thủ đô của chúng ta đã có bước phát triển mạnh mẽ, thay đổi bộ mặt 1 cách đáng kể, phúc lợi xã hội cho tất cả những người dân được nâng cao, giảm mật độ nghèo khó, giáo dục được cải thiện, vận tốc đô thị hóa nhanh, phát triển đồng bộ cơ sở hạ tầng… Từ đấy kéo theo “đoàn tàu” kinh tế của Thủ đô phát triển lên tầm cao mới.
Phát triển cả về lượng và chất
Thực tế chỉ ra rằng, dù trong bất kì bối cảnh nào, đội ngũ lãnh đạo của TP Hà Nội vẫn chung tay, “đấu cật”, cùng nhau vực lên, lèo lái con tàu có tên Thủ đô TP Hà Nội hướng ra biển lớn, sẵn sàng đối đầu với sóng to, gió lớn để đưa về những “mẻ cá lớn”.
Cuối năm 2019, đại dịch Covid19 bùng phát ở Trung Quốc tiếp đến mau chóng lan rộng ra ra khắp thế giới, tới hiện nay sau hai năm hoành hành khắp nơi, bệnh dịch khiến nền kinh tế toàn cầu chao đảo, sập sệ, số lượng người chết lên tới hàng triệu con người, con số ca nhiễm hằng ngày tăng mạnh đến chóng mặt và Việt Nam chúng ta cũng không thể ngoài cuộc, dĩ nhiên TP Hà Nội, nơi trung tâm văn hóa, chính trị của cả đất nước lại càng bị tác động sớm và nặng nề hơn cả.
Trước tình hình đó, gần như tất cả các nền kinh tế của thế giới tăng trưởng âm năm 2020 thì Việt Nam nằm phía trong tốp các nước tăng trưởng cao tối đa châu Á, trong đó có góp phần quan trọng của TP Hà Nội với mức tăng trưởng 3,98%, cao hơn mức bình quân cả đất nước.
Trong 6 tháng đầu năm 2021, TP Hà Nội và cả đất nước vừa phải chống chọi với 2 đợt bệnh dịch bệnh vừa phải lo tập trung không để kinh tế bị thụt lùi. Với sự cố gắng của cả hệ thống chính trị, bệnh dịch dù cho có tái xuất, tăng mạnh thời gian vừa mới đây nhưng vẫn trong vòng kiểm soát. Đồng thời, tăng trưởng tổng sản phẩm trên địa phận (GRDP) quý II/2021 đạt 5,91% (cả đất nước tăng 5,64%). Thu ngân sách đạt hơn 125 nghìn tỷ VNĐ, bằng khoảng 53% dự toán Trung ương giao.
TP Hà Nội còn được biết đến với vai trò là đầu tầu của vùng kinh tế trọng điểm Bắc bộ, có trách nhiệm góp phần 1 phần cho việc phát triển kinh tế tất cả khu vực nói riêng và cả đất nước nói chung. TP Hà Nội góp phần 16% GDP, 18,5% thu ngân sách và 8,6% tổng kim ngạch xuất, nhập khẩu của cả đất nước.
Đến cuối năm 2020, Thủ đô TP Hà Nội đã có 7 đơn vị cấp huyện, 367/382 xã đạt chuẩn nông thôn mới và 18 xã đạt chuẩn nông thôn mới nâng cao. Thu nhập bình quân đầu người trên địa phận thành phố đạt 55 triệu VNĐ/người/năm, vượt 6 triệu VNĐ so với mục đích đưa ra; mật độ hộ nghèo khu vực nông thôn chưa đến 0,37%.
Đấy là những con số biết nói, thể hiện sự quyết tâm, cố gắng của Đảng bộ và nhân dân thành thị suốt trong quãng thời gian vừa qua. Không những phát triển kinh tế, cơ sở vật chất, hạ tầng đô thị… mà nhiều lĩnh vực khác cũng được ghi nhận theo hướng tích cực.
Ông Nguyễn Bá Dũng, 71 tuổi, được ra đời và lớn lên tại huyện Ứng Hòa (Hà Tây cũ) và được học tập, công tác, gắn bó với Thủ đô hơn 50 năm chia sẻ với nhà báo Báo điện tử Xây dựng: Tôi đã có lần đi chiến đấu bảo vệ Tổ quốc, mai đây quốc gia hòa bình quay lại, tôi được trở về TP Hà Nội học tập, công tác, trải trải qua nhiều thời kỳ, giai đoạn lịch sử, tôi nhận ra Thủ đô chúng ta càng ngày càng phát triển đàng hoàng hơn, to đẹp hơn đặc biệt là sau thời điểm TP Hà Nội rộng mở. Tôi thấy nhà nhiều tầng mọc lên san sát, hệ thống giao thông hạ tầng phát triển vượt trội, an sinh xã hội càng ngày càng được coi trọng, học hành của trẻ em cũng được nâng cao chất lượng, dân cư chúng tôi thấy cuộc sống bớt khổ hơn xưa, tiện nghi hơn xưa, những con đường mới như vành đai 2, vành đai 3 giúp dân cư chúng tôi đi lại thuận lợi hơn. Vận tốc đô thị hóa vùng ven phát triển như vũ bão, đâu đâu cũng thấy dự án, villa, thời chúng tôi trước đó không được như vậy này.
Bộ mặt Thủ đô không những tập trung phát triển ở các quận trung tâm mà sự thay đổi đáng kể cũng được ghi nhận tại các xã, địa phận trở ngại mà trước đó thuộc tỉnh Hà Tây cũ. Trong đó có thể kể tới như xã Phú Mãn thuộc huyện Quốc Oai. Theo ông Đinh Công Nhật – Phó Chủ tịch UBND xã: Sau thời điểm chủ trương sáp nhập về TP Hà Nội được hiện thực hóa, cơ sở hạ tầng, giao thông thủy lợi phát triển, đời sống nhân dân đã được nâng cao quý về vật chất lẫn tinh thần.
Cụ thể như đường trục xã và liên xã 8,5km đã được kiến cứng hóa, bề mặt rộng trung bình 6,5m, đạt mật độ 100%. Tổng chiều dài đường trục xóm và ngõ xóm 27,064km, bề mặt rộng trung bình 3,5m, chiều dài được kiên cứng hóa 17,534km, chiếm mật độ 64,78%. Tổng cộng kênh mương do xã quản lý là 15,502km, số đã được cứng hóa 9,208km, chiếm 59,4%. Trên địa phận xã không có nhà tạm, nhà dột nát, mật độ hộ có nhà ở đạt chuẩn theo luật lệ có không hề thiếu các công trình phụ (phòng bếp, công trình vệ sinh khác) chiếm 100%.
Thu nhập bình quân theo đầu người năm 2020 là của dân cư trên địa phận khoảng 53 triệu VNĐ/người, tăng 4,4 lần so với năm 2009 (12 triệu VNĐ/người). Nếu mà năm 2009 mật độ hộ nghèo toàn xã là 4,43% thì đến cuối năm 2020 xã đã xóa khỏi hộ nghèo. Năm 2020 mật độ dân cư tham dự bảo hiểm y tế chiếm 95% so với năm 2009 chỉ đạt 44,3%.
Về giáo dục, xã đạt chuẩn xóa mù chữ mức độ 2, đạt chuẩn và duy trì đạt chuẩn phổ cập giáo dục tiểu học và trung học cơ sở mức độ 3. Mật độ học sinh tốt nghiệp trung học cơ sở được tiếp tục học trung học đạt 98%.
Vận tốc đô thị hóa nhanh
Theo Tiến sỹ, Người thiết kế Đào Ngọc Nghiêm – Phó Chủ tịch Hội Quy hoạch phát triển đô thị Việt Nam, nguyên Giám đốc Sở Quy hoạch – Kiến trúc TP Hà Nội: Sau 13 năm triển khai Nghị quyết rộng mở, về mặt kiến trúc, quy hoạch, TP Hà Nội đã đạt được những điểm vượt trội như: Đã căn bản hoàn tất hệ thống quy hoạch nhằm cụ thể hóa quy hoạch chung được duyệt theo Quyết định 1259. Trong đó, điểm đáng mừng là quy hoạch của 6 quận trong đô thị từ hơn chục năm vừa rồi chưa tùy chỉnh thì vừa qua đã được phê duyệt từ thời điểm tháng 3/2021. Mặt khác, TP Hà Nội đang quyết liệt trong vấn đề tùy chỉnh quy hoạch thế nào cho thích hợp với vận tốc phát triển tất yếu và thích hợp với quy hoạch, xác định phương hướng chung của Thủ đô.
Thành phố cũng đang quyết liệt tùy chỉnh Luật Thủ đô sau hơn 10 năm triển khai. Trong Luật Thủ đô có 27 điều thì có đến 11 điều liên quan đến xây dựng, quy hoạch và lần này tập trung tùy chỉnh các vấn đề liên quan đến quy hoạch, quản lý nhà ở, quản lý kiến trúc đô thị…
Một vấn đề lớn đang được TP Hà Nội rất quan tâm đấy là sau thời điểm rộng mở địa giới, vận tốc dân số của Thủ đô tăng rất nhanh, nếu mà trước đó dự định đến năm 2020 dân số TP Hà Nội vào khoảng 7 triệu dân thì nay đã là 8 triệu dân, vì vậy việc tùy chỉnh quy hoạch cũng phải phải nhắm tới vấn đề dân số và phân bổ người dân cho hợp lí.
Theo Tiến sỹ Đào Ngọc Nghiêm, TP Hà Nội sau thời điểm rộng mở chỉ với 40% là thành thị, 60% là nông thôn. Mật độ đô thị hóa tăng khá nhanh, đạt gần 50% và khả năng đến 2025 sẽ đạt khoảng 60%, kèm với đấy là mục đích đến 2025 sẽ chuyển 5 huyện lên quận.
Bên cạnh những thành tựu nổi trội trong phát triển kinh tế, xây dựng, hạ tầng đô thị, quy hoạch, thì vẫn còn những tồn tại cần TP Hà Nội tập trung giải quyết. Như hiện tại còn 2 quy hoạch phân khu chưa được thực hiện đấy là quy hoạch phân khu sông Hồng và sông Đuống, hiện tại Bộ Nông nghiệp và phát triển nông thôn đã có quan điểm, sắp tới thành phố sẽ có report báo cáo với Bộ Xây dựng để suy xét. Vấn đề đô thị hóa về căn bản là vận tốc tăng nhanh nhưng vẫn chưa đạt được như định mức đưa ra.
Chúng ta cũng phải thẳng thắn nhìn nhận rằng, nhiều dự án, KĐT còn chậm thực hiện, chưa đưa đất vào sử dụng, thực trạng villa, liền kề xây lên còn bỏ hoang nhiều, chưa có người ở gây mất mỹ quan đô thị, lãng phí tài nguyên, tác động tiêu cực đến hệ sinh thái đầu tư, làm xấu đi hình ảnh Thủ đô TP Hà Nội.
Nhiều dự án cơ sở giao thông trọng điểm còn chậm tiến độ, chưa đem vào sử dụng sau hàng chục năm xây lắp xây dựng gây bức xúc trong cộng đồng dân cư nhân dân trong đó phải kể tới như Dự án dường sắt Cát Linh – Hà Đông. Đặc biệt, có những dự án đã đem vào sử dụng nhưng không đạt hiệu quả tốt như tuyến buýt nhanh BRT.
Nhằm thúc đẩy sự đi lên của Thủ đô TP Hà Nội nhanh hơn thế nữa, toàn diện hơn thế nữa, các chuyên gia cho rằng buộc phải sớm hoàn thiện cơ chế chính sách đặc điểm, kinh qua sửa Luật Thủ đô, để làm được điều này thì rất cần sự chú ý, chỉ đạo trừ Trung ương, Bộ Chính trị. Thêm vào đó, Bộ Chính trị cần sớm ra Nghị quyết mới về TP Hà Nội để TP Hà Nội có xác định phương hướng lớn trong thực hiện phát triển, từ đấy để nhắm tới mục đích TP Hà Nội vì cả đất nước. Theo đó, cơ chế chính sách đặc điểm gồm có, cơ chế chính sách về tài chính, về dân số và phân bổ người dân, nhất là mô hình kinh tế đô thị cần có cách tân, sáng tạo hơn thế nữa.
Theo Đỗ Quang/ Báo xây dựng
Thêm nhiều thông tin hấp dẫn với BdsNhaDat.com.vn ✔
T.H
